Arkeolojide Bilgi Kaynakları ve Literatür Tarama

Zengin bir literatür taraması için ipuçları – boolean/eşleşme fonksiyonları: AND, OR, NOT

Çoğu kütüphane kataloğu ve web sayfasında yaygın olarak kullanılan eşleşme kelimeleri aradığımız konu başlıklarına göre sonuçları daraltmakta ve genişletmekte oldukça verimli sonuçlar sunar.

İyi bir araştırma için bütün veritabanlarında uygulanabilecek araştırma tekniklerini bilmek binlerce içerikten ilgili olanı hızlı bir şekilde bulmanıza yardımcı olur. Bu fonksiyonlar ve sağlayıcı karakterler veritabanlarına göre farklılık gösterebilir. Veritabanlarının yardım sayfasına bakılabilir.

1. AND 
Farklı kavramları bir arada içeren kaynakları bulmak istediğiniz zaman ilgili anahtar söcükleri VE (İngilizce veri tabanlarında AND) ile ilişkilendirmeniz gerekir. Bu durumda ilişkili tüm sonuçlar listelenir. Bir çok kaynakta alanımızda yayımlanan yayınların farklı dillerde olduğunu ve konu başlık terimlerinin aradığımız dildeki yazımının esas alınması gerektiği akılda tutulmalıdır. 

Örnek: Caria ceramic yerine Caria and ceramic

2. OR

Birbirlerinin yerine kullanılabilecek sözcükler (genellikle eş anlamlı, dar ve geniş kapsamlı sözcükler) VEYA (İngilizce veri tabanlarında OR) ile ilişkilendirilirler. Bu durumda veri tabanı söz konusu sözcüklerden herhangi birini içeren tüm kayıtlara ulaşır. Daha zengin bir kaynakçaya ulaşmanızı sağlar.

Örnek: Asia Minor OR Anatolia; Kültepe OR Kanis

3. NOT

«NOT» aramalarda öncesindeki terimi içerip sonrasındaki terimin ise olmadığı sonuçları getirir.

ÖRNEK: Ephesos/ Ephesus not TEMPLE (bu durumda kent adı geçen ama temple/tapınak içermeyen kayıtlar listelenir.

Zengin bir literatür taraması için ipuçları – özel karakterler: Tırnak İşareti; Kesme Yöntemi  ve Joker (*, ?, $) Karakterler

Tırnak İşareti: Bazen bir kavram birden fazla sözcükten oluşabilir. Birden fazla sözcük bir arada tek bir kavramı ifade ettiği zaman tırnak içine alınması gerekir. 

Örnek: «Neolithic period» 

Kesme: Aynı sözcüğün farklı biçimlerini aramaya dahil etmenize yardımcı olur. 
Aramayı genişletir, dolayısıyla arama sonuçlarında erişilen kaynak sayısını arttırır.
Veri tabanına göre farklılık gösterebilir. Yıldız, soru işareti, dolar işareti şeklinde kullanılabilir:

Örnek: Aphrod? (Aphrodite, Aphrodisias, Aphrodit) veya  Hadrian$, 

Joker: Kesme işaretine benzer bir şekilde, bir sözcükte yer alan bir harfin yerini alır.

Örnek: Seleucid/Seleukid için Seleu!id / Seleu?id / Seleu*id

Zengin bir literatür taraması için ipuçları – Yakınlık/Proximity ile sorgulama w(within) ve n(near)

Örnek:  W(Within): Sözcüklerin sırası önemlidir. «Antioch W2 Orontes»
Örnek: Near (Nx) hangi sırada olursa olsun  x (örneğin N2) kadar yakınlıkta olan sözcükleri arar (Cnidus Aphrodite, Aphrodite Cnidus)