Suna Kıraç Kütüphanesi Hazine Serisi 10: Anadolu’nun Güneşi Hititler / Suna Kıraç Library Treasure Series 10: The Sun of Anatolia Hittites

Görsel: Karatepe'nin Güney Kapısı - Doğu Duvarı'nda, Ziyafet Sahnesini Tasvir Eden Kabartma / South Gate - East wall in Karatepe, Relief of Banquet Scene. 

Fotoğraf: Ara Güler 

Kralın müzisyenleri tarafından çalınan lirler ve diğer telli çalgılar eşliğinde bir ziyafet sahnesinde oturduğu; davul ve flüte benzeyen enstrümanların ve hizmetkarların olduğu ve bu bölümün daha çok yiyecekleri şölenin yanına getiren hizmetkarlara odaklandığı sahne betimlenmiştir Alan ilk olarak Helmut Bossert ve Halet Çambel tarafından 1946 yılında keşfedilmiştir. Kale, MÖ 8. yüzyılda Adana ovasının hükümdarı Azatiwata tarafından kurulmuştur. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.AG.056 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/17190/rec/80 

GÖRSEL: Bazalt kabartma, "Kral Araras'ın Çocukları," Karkamış, No. 97. / Basalt relief, "the Children of Araras," No. 97 from Carchemish.  Currently housed by the Museum of Anatolian Civilizations in Ankara. 

Kral Araras’ın çocukları aşık atıyor ve topaç çeviriyor. Bu iki çocuk oyunu da günümüze kadar varlığını devam ettirmiştir. MÖ 8. yüzyıla tarihlenen kabartma Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmektedir. 

FOTOĞRAF: Güler, Ara 

REFERANS: A. Muhibbe Darga, Hitit Sanatı, Akbank: İstanbul, 1992, s. 266. 

KAYNAK: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S13.15.phg.07 
https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/6872/rec/24 

Görsel: Geç-Hitit Dönemi Kabartmalı Ortostat, Karatepe Kuzey Kapısı / Neo-Hittite Relief, Karatepe 

Osmaniye ilindeki Geç Hitit kalesi Karatepe'de (ayrıca Aslantaş olarak da bilinir) ele geçmiş bir kabartmadır. Bu alan ilk olarak Helmut Bossert ve Halet Çambel tarafından 1946 yılında keşfedilmiştir. Kale, MÖ 8. yüzyılda Adana Ovası’nın yerel hükümdarı Azatiwata tarafından inşa ettirilmiştir. İki devasa T şekilli kapı kulesi, yüksek kulelerle çevrili, kaleye girişi sağlamaktaydı. Bazalt taştan yapılan ortostat kabartmalar kapı ve giriş yapılarını süslemekteydi.   

Kabartmada ayıları zapteden (oynatan?) bir adam, üstte ise tavşana saldrılan yırtıcı kuşlar betimlenmiştir. Kabartmalarda günlük yaşamdan alınan sahneler yanı sıra dinsel yaşamdan sahneler de betimlenmiştir. 

Referans: A. Muhibbe Darga, Hitit Sanatı, Akbank: İstanbul, 1992, s. 335, 343 vd. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.17.07.sld.15 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/api/singleitem/image/GHC/13055/default.jpg 

GÖRSEL: Kral Varpalavas, İvriz kabartmasından detay / King Warpalawa, Detail from İvriz relief 

İvriz Anıtı, Konya'ya 12 km uzaklıktaki İvriz köyü yakınlarında bulunur. Yaklaşık 4.20 m yüksekliğinde ve 2.40 m genişliğindeki bu büyük kabartma, geniş bir pınarın yakınında bulunan kayaya oyulmuştur. Kabartma, Tuvana Kralı Varpalavas'ın, bir elinde buğday başakları, diğer elinde üzüm salkımları taşıyan Bereket Tanrısı Tarhu'ya yumruk biçiminde kapalı iki eli ile saygı ve minnetini sunduğu bir sahneyi tasvir eder. Kral figürü, Fırtına Tanrısı Tarhu'ya göre oldukça küçük boyutta ancak detaylı bir şekilde resmedilmiştir. Varpalavas'ın saltanatı MÖ 738-710 yıllarına denk geldiği için anıt, MÖ 8. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenir. Tanrının önündeki üç satırlık hiyeroglif Luvice yazıt, İngiliz arkeolog J. David Hawkins tarafından çevrilmiştir. 

REFERANS: Bier, L. "A Second Hittite Relief at Ivriz," JNES 35, 1976: 115-126; Dinçol, B. "New archaeological and epigraphical finds from Ivriz: a preliminary report," Tel Aviv 21, 1994: 117-128; Hawkins, J. D. Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions, Vol 1, Berlin: Walter de Gruyter, 2000: 516-18 526, 529-30 and plts. 292-95, 300, 304; Poetto, M. "Intorno al pittogramma luvio geroglifico 197," Sprache und Kultur 3 (FsGiorgadze), 2002: 98-99; Şahin, M. "Neue Beobachtungen zum Felsreliefs von Ivriz/Konya. Nicht in den Krieg, sondern zur Ernte: der Gott mit der Sichel," AnSt 49, 1999: 165-76; A. Muhibbe Darga, Hitit Sanatı, Akbank: İstanbul, 1992, s. 305 vd. 

KAYNAK: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S18.07.ngv.06 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/7850/rec/754 

GÖRSEL: II. Suhi'nin karısı, Karkamış A 1 b, karşılaştırılmış metin / Wife of Suhi II, Carchemish A 1 b, collated text 

II. Suhi’nin karısı, oturan bir kadın figürü olarak tasvir edilmiştir. Ayrıca Hatice Gonnet-Bağana'nın notları ve Luvice yazıtın Latin alfabesine transliterasyonu da içerir. Karkamış, Türkiye'nin güneyinde, Suriye sınırında, Fırat Nehri'nin batı yakasında, modern Jarābulus kuzey Suriye'deki kasabanın yakınında ve Gaziantep'in güneydoğusunda yer alan eski bir kent devletidir. Suriye, Mezopotamya ve Anadolu ticareti için Fırat Nehri'nin stratejik bir geçiş noktasındadır ve Mitanni, Hitit ve Yeni Asur İmparatorlukları'nın hakimiyetlerine girmiştir. 

KAYNAK: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S16.05.dra.01; GNT.S16.05.dra.02; GNT.S16.05.dra.03 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/7552/rec/609 

GÖRSEL: Karatepe, Kuzey Kapısı'ndaki Sfenksli kapı - Doğu duvarı / Karatepe Sphinx and relief in North Gate - East wall 

FOTOĞRAF: Güler, Ara 

Karatepe, Osmaniye iline ve Kadirli ilçesine kurulan Geç Hitit kalesi kalıntılarıyla birlikte görülmektedir. Bu kale MÖ 8. yüzyılda Adana ovasının hükümdarı Azatiwata tarafından, kuzeyde bir sınır kalesi olarak kurulmuş ve Azatiwataya adını vermiştir. 

REFERANS: Yakubovich, Ilya. 2015. "Phoenician and Luwian in Early Iron Age Cilicia". Anatolian Studies, 65, pp. 35–53. Hawkins, J. D., and A. Morpurgo Davies. 1978. "On the Problems of Karatepe: The Hieroglyphic Text". Anatolian Studies, 28. Ussishkin, David. 1969. "The Date of the Neo-Hittite Enclosure in Karatepe". Anatolian Studies, 19. 

KAYNAK: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S20.12.phg.05 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/8636/rec/529 

GÖRSEL: Kuzey kapısı, Batı duvar kabartması, omzunda kurban taşıyan bir erkek figürü / Karatepe North gate, West wall relief, male figure with a deer, Karatepe 

Av sonrası bir geyiği taşıyan erkek figürünü tasvir eden kabartma. Karatepe'deki (Aynı zamanda Aslantaş olarak da bilinen, Osmaniye-Adana) Geç Hitit kalesinde, kültürel, mitolojik ve günlük yaşam sahnelerini gösteren kabartmalar arasında yer alır. Bu kabartmalar bazalt bloklara işlenmiştir. Alan, ilk olarak 1946 yılında Helmut Bossert ve Halet Çambel tarafından keşfedildi. Kale, Adana ovasının yöneticisi Azatiwata tarafından MÖ 8. yüzyılda kuruldu. Görülen hiyeroglifler hem Fenike hem de Aram dilinde yazılmıştır. 

REFERANS: Yakubovich, Ilya. 2015. "Phoenician and Luwian in Early Iron Age Cilicia". Anatolian Studies, 65, pp. 35-53. Hawkins, J. D., and A. Morpurgo Davies. 1978. "On the Problems of Karatepe: The Hieroglyphic Text". Anatolian Studies, 28. Ussishkin, David. 1969. "The Date of the Neo-Hittite Enclosure in Karatepe". Anatolian Studies, 19; Akurgal, Ekrem, Anadolu Uygarlıkları, Phoenix, 2014, p. 561. 

KAYNAK: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S20.15.phg.01 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/8540/rec/517 

GÖRSEL: Katuwa Hiyeroglifi, Kargamış, MÖ 9. yüzyıl / Inscription of Katuwa, Carchemish, 9th century BC 

Bazalt stel üzerinde, Kral Katuwa'yı tasvir edilmiştir. Katuwa tarafından tanrılara yapılan adakları anlatan 9 satırlık Luvice yazıt bulunmaktadır. Günümüzde Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenen stel Karkamış’ta ele geçmiştir.  

KAYNAK: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S13.07.sld.06 https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/6801/rec/369 

GÖRSEL: Tuvarsa kabartması, Karkamış / Relief of Tuwarsa, Carchemish 

Bazalt kabartma, bir kraliçeyi (ya da bir saray görevlisi) en genç oğlu Tuvarsa'yı kucaklayarak ve muhtemelen bir keçiyi yönlendirirken tasvir ediyor. Yazıtta “hükümdarın gözdesi(?), seçkinliği ilan edilmiş prens” (Hawkins 2000: 129) kayıt edilmiştir. MÖ 9. yüzyıla tarihlendirilebilen bu kabartma Kral Burcu olarak anılan yapının ortostatlarındandır. Kral Burcu tören alayı girişinin yanına sonradan yapılmış ve bu kabartmalar in situ ele geçmiştir. Ankara'daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmektedir. 

REFERANS: A. Muhibbe Darga, Hitit Sanatı, Akbank: İstanbul, 1992, s. 265 vd. 

KAYNAK: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S13.07.sld.02 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/17201/rec/362 

GÖRSEL: Geçit alayındaki kadınlar/rahibeler kabartması, Karkamış, MÖ 9. Yüzyıl / Relief of female procession, Carchemish, 9th century BC 

FOTOĞRAF: Güler, Ara  

Karkamış’ta, sunuları taşıyan kadınların geçit törenini tasvir eden bir kabartma. Tanrıça Kubaba’nın arkasında, adakları taşıyan rahibeler betimlenmiştir. Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmektedir. 

REFERANS: A. Muhibbe Darga, Hitit Sanatı, Akbank: İstanbul, 1992, s. 251 vd. 

KAYNAK: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.AG.003  

Görsel: Kent Kapısı Ortostat Kabartma, Tanrılara Sunusu, Geç-Hitit Stili, Arslantepe, Malatya / Relief Orthostat of City Gate, Libation to Gods, Neo-Hittite style, Arslantepe, Malatya 

Malatya'daki Arslantepe (Aslan Tepesi) yakınında ele geçmiş, üzerinde hieroglif Luvice yazılar bulunan kabartma. Kral Sulumeli tanrılara kurban kanı sunuyor. Kralın arkasında, sağ alt köşede, muhtemelen yakında kurban edilecek bir boğayı dizginleyen bir hizmetçi bulunmaktadır. Fırtına Tanrısı iki kez tasvir edilmiştir: sol tarafta savaş arabasında ilerlerken; ortada kralın sunusunu kabul ederken. Sağ alt köşede ise muhtemelen yakında kurban edilecek bir boğayı dizginleyen bir hizmetçi görülmektedir. Hieroglif Luvice yazıtlar, tasvir edilen figürler hakkında bazı ipuçları sunmaktadır. Materyal olarak bazalt kullanılmış olup, geleneksel tarzda yapılmış Geç-Hitit kabartmaları MÖ 10-9. yüzyıllara tarihlenmektedir. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S17.01.sld.08 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/1285/rec/293 

Görsel: Malatya, Aslan Avı Sahnesi, Bazalt Kabartma / Malatya, Chasse au lion,   
Fotoğraf: Ara Güler 

Malatya yakınlarındaki Aslantepe’de bulunan aslanı kovalayan erkek figürleri kabartmasıdır. Muhtemelen MÖ 1000-850 yıllarına tarihlenen kabartma, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde bulunmaktadır.  

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S17.09.phg.01 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/1484/rec/277  

Koç Üniversitesi Kütüphaneleri Hazine Serisi’nin yeni teması Anadolu’nun Güneşi “Hititler” Eylül ayında başlıyor!

Suna Kıraç Kütüphanesi Hazine Serisi 10: Anadolu’nun Güneşi “Hititler” başlıklı yeni tema Eylül – Aralık aylarını kapsayacak ve Anadolu’da yaşamış Hititler’e odaklanacak. Kütüphanemizin “Hatice Gonnet-Bağana Hitit Koleksiyonu” rehberliğinde çıkacağımız bu yolculukta Hititlerin dili, dini, ekonomisi ve mimari ve sanatsal kalıntılarını yakından tanıyacak, Anadolu’nun tarihine ışık tutacağız!

Bu tarih yolculuğunda Koç Üniversitesi Kütüphaneleri’ndeki kitapları, arşiv malzemeleri ve basılı koleksiyonları keşfetme fırsatı yakalayacaksınız. Hititlerden öğreneceğimiz çok şey var…

#hazineserisi

#treasuregallery

#Hititler

#Hittites

#AnadoluUygarlıkları

#AnatolianCivilizations

#GeçHititDevletleri

#Neo-Hittites

The new theme of the Koç University Libraries' Treasury Series is "Hittites: The Sun of Anatolia" which will begin in September!

The Suna Kıraç Library's Treasury Series 10, titled "Hittites: The Sun of Anatolia" will cover the months of September to December and focus on the Hittites who lived in Anatolia. In this journey guided by the "Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection" of our library, you will have the opportunity to get acquainted with the language, religion, economy, and architectural and artistic remnants of the Hittites, shedding light on the history of Anatolia!

Throughout this historical journey, you will have the chance to explore the books, archival materials, and printed collections in the Koç University Libraries. There is much to learn from the Hittites...

#hazineserisi

#treasuregallery

#Hititler

#Hittites

#AnadoluUygarlıkları

#AnatolianCivilizations

#GeçHititDevletleri

#Neo-Hittites

Görsel: Hatice Gonnet-Bağana Karabel Kaya Anıtında / Hatice Gonnet-Bağana at Karabel Rock Relief 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S15.23.phg.03 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/7452/rec/49  

Hititolog/Arkeolog Hatice Gonnet Bağana, 1960-2000 yıllarını kapsayan arşivini 2014’te Koç Üniversitesi’ne bağışlamıştır. Suna Kıraç Kütüphanesi’nin üstlendiği bir dizi işlemin sonunda dijitalleştirilen koleksiyon, Eylül 2015’te erişime açılmıştır.   

Bu koleksiyon Anadolu medeniyetlerinin ritüelleri, kültürel ve sosyal unsurlarının yanı sıra Hitit dil bilimi konularıyla ilgili konuları kapsamaktadır. Koleksiyon, görseller, el yazısı notları, haritalar, ders notları, hiyeroglif transkripsiyonları, kişisel yazışmalar ve resmi mektuplar, kazı raporları, efemera ve posterler gibi kaynaklardan oluşmaktadır. 

Hatice Gonnet-Bağana Hitit Koleksiyonu’nun öne çıkan özelliklerinden bir diğeri ise görsel materyallerin ve haritaların, Anadolu’daki önemli arkeolojik alanları ve tarihi anıtları belgelemesidir. 

Koleksiyona buradan erişebilirsiniz: https://librarydigitalcollections.ku.edu.tr/collection/hatice-gonnet-hitit-koleksiyonu/ 

Görsel: Hatti Güneş Kursu, Alacahöyük / Hattic Religious Standard, Alacahöyük 

Fotoğraf: Ara Güler 

Kral mezarlarından ele geçen güneş kursu/standart, güneşi simgeleyen dairesel biçimin etrafına yerleştirilmiş ögelerden oluşur. Bazı örneklerde üstünde ses çıkarması için sallanan parçalar, barışı simgeleyen geyik imgesi, üremeyi simgelemek üzere kuş ve ağaç figürleri vardır. Ahşap asaların ucuna takılarak dini törenlerde veya tören alaylarında bir alem veya sancak gibi kullanılmaktaydı. Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmektedir. 

Referans: S. Alp, Hitit Güneşi, TÜBİTAK, 2022, s. 2 vd.; A. Çınaroğlu, “Alaca Höyük Erken Tunç Çağı Krali Mezarları ve İkiz İdoller”, Arkhaia Anatolika 1 (2018), 1-14. DOI: 10.32949/Arkhaia.2018.0 
 
Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.AG.001 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/17184/rec/16 

Görsel: Aslanlı Kapı, Hattuşa, MÖ 14. yüzyıl 

Fotoğraf: Ara Güler 
 
Hitit İmparatorluğu'nun başkenti Hattuşa’nın (Boğazköy) güneybatısında yer alan Aslanlı Kapı,  MÖ 17. yüzyıldan başlayarak imparatorluğun erken MÖ 12. yüzyılda çöküşüne kadar varlığını sürdürmüştür. MÖ 12. yüzyılda şehir, 182 hektarlık bir alanı kaplıyordu ve 3.3 km uzunluğunda bir sur duvarı ile çevriliydi. Aslanlı Kapı, iki aslan heykeli ile süslenmişti ve aslanların kenti kötü ruhlardan koruduğuna inanılıyordu.  

Referans: Beckman, Gary. 2007. "From Hattusa to Carchemish: The latest on Hittite history". In Chavalas, Mark W. Current Issues in the History of the Ancient Near East. Claremont, California: Regina Books. pp. 97-112. Seeher, Jürgen. 1995. "Forty Years in the Capital of the Hittites: Peter Neve Retires from His Position as Director of the Ḫattuša-Boğazköy Excavations" The Biblical Archaeologist 58.2, "Anatolian Archaeology: A Tribute to Peter Neve" (June 1995), pp. 63-67. 
 
Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.AG.046 
https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/17200/rec/4 

Görsel: "Apamea" Steli yazıtı / Inscription of Apamea Stele (JKF II = HHM 47 (Restan) = CIH VI) 

Halep Müzesi’nde sergilenen "Apamea" steli yazıtı, MÖ 9. yüzyıla tarihlenen Hama’da (Apamea) birkaç büyük bloktan biri üzerinde yer alır. Bu bloklar, Hittit hükümdarı Suppiluliuma’nın Suriye seferinden sonra Hama’ya (eski adıyla Hamath) geçen Hitit hakimiyeti dönemine aittir. Bu stel üzerindeki Luvice hiyeroglif yazıt, önemli bir belgedir.  

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S03.12.dra.01 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/1717/rec/72 

Görsel: Maraş Steli, MÖ 7. yüzyıl – [Maraş VI Stele, 7th century BC 

Hatice Gonnet-Bağana tarafından Maraş Steli üzerindeki figürün çizimidir. Bir mezar steli üzerinde biri sağ elinde açılmış, ötekisi kapalı olarak iki terazi tutan bir genç bir adam figürü betimlenmiştir.Figürün terazi üreten bir kişi olduğu düşünülmektedir. MÖ 7. Yüzyıl. Paris, Louvre Müzesi’nde bulunmaktadır.  

Referans: E. Akurgal, Anadolu Uygarlıkları, Phoenix, 2014, s. 554. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection, Env. No.: GNT.S17.21.dra.02 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/1598/rec/86 

Görsel: Sakçagözü’ndeki Bir Portalın Üzerindeki Bir Kabartma ve Aslan, Kartpostal / A Relief and Lion from a Portal in Sakçagözü, Postcard 

Ankara Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Sakçagözü’nde bulunan bir kapının üzerindeki bir kabartma ve aslanı gösteren kartpostalın (No. Ankara 10113) arkasında Hatice Gonnet-Bağana’nın el yazısı ve notları bulunmaktadır. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S03.01.misc.01 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/1663/rec/167 

Görsel: Alacahöyük, Bir Kral ve Bir Kraliçe, Bir Sunak Önünde ve Fırtına Tanrısının Boğası  / A King and a Queen Before an Altar and the Bull of the Storm God, Alacahöyük, Çorum  

Sfenksli kent kapısında ele geçen kabartmada, bir kral ve bir kraliçe, Huvaşi taşına ve Gök/Fırtına tanrısının boğasına tapınırken tasvir edilmiştir.  

Alacahöyük, Hattuşa’nın (Boğazköy) 36 km kuzeydoğusunda bulunan önemli bir Hitit kentidir. Hitit egemenliği öncesi dönemde önemli bir şehir olmasına rağmen, Hattuşa’nın kurulmasından sonra gölgede kalmıştır. 

Referans: Alexander, R. L. "A Great Queen on the Sphinx Piers at Alaca Hüyük," Anatolian Studies 39, 1989: 151-58; Baltacıoğlu H., "Four reliefs from Alacahöyük," in Anatolia and its Neighbors. Studies in Honor of Nimet Özgüç, 1993: 55-60; Börker-Klähn, J. and U. Krafzik. "Zur Bedeutung der Aufsätze aus Alaca Höyük" WO 17, 1986: 47-60; Koşay, H. Alaca Höyük Excavations: Preliminary report on Research and Discoveries, 1963-1967, Ankara: TTK 28, 1973; Mellink, M. J. "Observations on the Sculptures of Alaca Höyük," Anadolu XIV, 1970:15-27; Özgüç, T. "Alacahöyük. Ein Kultort im Kerngebiert des Reiches," in Die Hethiter. Das Volk der 1000 Götter. 2002: 172-175; Orthmann, W. "Zu den Standarten aus Alaca Höyük," Istanbuler Mitteilungen 17, 1967: 34-54; Ünal, A., "Weitere Deutungsversuche der Orthostatenreliefs am Sphinxtor von Alaca Höyük aus philologischer Sicht," in Acts of the IIIrd International Congress of Hittitology, 1998: 593-604. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.D09.11.ngv.36 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/16988/rec/157 

Görsel: Bir Kehanet Metni Yazılı Hitit Tableti / A Hittite Tablet of Oracle Text 

Hititler, rüyalara ve tanrıların rüyalar aracılığıyla kraliyetle iletişim kurma yeteneğine inanırlardı. Bu rüya metni, bir rahibe verilen farklı rüya hikayelerini içerir. Tablet, İstanbul Arkeoloji Müzelerinde korunmaktadır. 

Kaynak: Hatice Gonnet Hittite Collection; Env. No.: GNT.16.01.sld.17 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/666/rec/143 

Görsel: Alacahöyük, Apollon Kapısı Yakınındaki Kabartma, MÖ 14. yüzyıl / Alacahöyük, Bas Relief Orthostate of Procession of Dignitaries Near the Sphinx Gate, Alacahöyük, Turkey. 14th century BC 

Alacahöyük'teki Sfenksli Kapı yakınında bulunan, Hatti Dönemi’ne tarihlenen ve devlet adamlarının geçit törenini betimleyen kabartmadır. Alacahöyük tarih öncesi dönemlerden itibaren önemli bir yerleşim olmasına rağmen, Hattuşa’nın (Boğazköy) kurulmasından sonra başkentin gölgesinde kaldı. Türkiye'nin Çorum ilinde, Hattuşa'nın yaklaşık 36 km kuzeydoğusunda bulunan Alacahöyük'te, MÖ 2500 civarına tarihlenen Hatti kral mezarlarında ele geçen eserler en önemli buluntuları oluştursa da, günümüzdeki en etkileyici anıtlar Hitit Dönemi’ne aittir. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.D09.02.ngv.26  

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/16700/rec/1100 

Görsel: Kaya Kabartmaları, Yazılıkaya, A Bölümü / Inscribed Rocks, Yazılıkaya, Chamber A  

Hiititler için Yazılıkaya, Hattuşa’nın yaklaşık 2 km kuzeydoğusunda (Hitit İmparatorluğu'nun başkenti) bulunan bir kutsal alandı. MÖ 3. binden beri ritüeller için kullanılan doğal bir kayalığın önüne yapıların eklenmesiyle anıtsal bir yapıya sahip olmuştur. MÖ 13. yüzyıl Hitit panteonundaki tanrıları betimleyen bu açık hava tapınağında yer alan kabartmalar önemli odaları süslemekteydi. Özellikle A odasında gerçekleştirilen bahar bayramı ritüellerinin bir bakıma kralın tanrılarla buluşmasını betimlediği düşünülmektedir.  

Referans: A. Schachner, “Hattuša Hitit İmparatorluğunun Başkenti”, M. Doğan-Alparslan – M. Alparslan, Hititler - Bir Anadolu İmparatorluğu / Hittites - An Anatolian Empire, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2013, s. 166. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.S09.01.sld.05 https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/4880/rec/135 

Görsel: Yazılıkaya Kutsal Alanı, Hattuşa / Yazılıkaya Sanctuary, Hattusa  

Yazılıkaya, Hitit İmparatorluğu'nun başkenti olan Hattuşa'nın yaklaşık 1.5 km kuzeydoğusunda, günümüzde Türkiye'nin Çorum ilinde bulunan bir kutsal alandı. Bu, Hititler için kutsal bir mekandı ve şehrin kapılarına yürüme mesafesinde konumlanmıştı. Muhtemelen burası ilkbaharda yeni yılın kutlanması, yeni yıl törenleri için bir mekan olarak hizmet vermiş olabilir. Doğal kaya oluşumları ile çevrili iki açık hava odasından oluşuyordu ve odaların üstü kaplanmamıştı. Bu kutsal alan en azından MÖ 16. yüzyılın sonlarından beri kullanılmıştır, ancak çoğu kaya kabartması Hittit kralı IV. Tudhaliya ve II. Suppiluliuma’nın hükümdarlığı dönemine tarihlenmektedir (MÖ 13. yüzyılın sonları).  

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.17.03.sld.13  

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/10697/rec/150 

Görsel: I. Şuppiluliuma’nın Betimlendiği Kabartma, Hattuşa / Relief of Suppiluliuma I in Hattusa 

Bu stel, Boğazköy Güneykale tünelinin sonunda bulunan duvara oyulmuştur. MÖ 1344-1322 yılları arasında hüküm süren, büyük bir savaşçı ve devlet adamı olarak bilinen Hitit Kralı I. Şuppiluliuma'yı tasvir eder. Başlangıçta mezar taşı olarak kullanılan kabartma, daha sonra halefi II. Şuppiluliuma tarafından tünele yerleştirilmek üzere buraya getirtmiştir.   

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.17.02.sld.16 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/12987/rec/398 

Görsel: Kanatlı Güneş Kursu Tutan Güneş Tanrısı (veya rahip giyimli IV. Tuthaliya?) Kabartması, Yazılıkaya A Bölümü / God Relief with the Winged Sun Disk Symbol, Yazılıkaya Chamber A 

Kanatlı güneş diski tanrısallık, kraliyet ve güç ile ilişkilendirilmekte idi.  

Referans: A. Ünal, Hititler Devrinde Anadolu, Kitap 2, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2003, s. 89. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.17.04.sld.03 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/10947/rec/394 

Görsel: Kaya Tahtı, Harpatu Anıtı, Kızıldağ / Throne, Hartapu Monument, Kızıldağ 

Karaman ili yakınlarındaki Kızıldağ'da bulunan kaya tahtı yakınındaki plato ve gölün manzarası. “Taht" kabartması ve dağın zirvesi yakınında yazıt da ele geçmiştir. Tahtın arka koltuğunun düzleştirilmiş yüzeyine oyulmuş, sol elinde asa, sağ elinde bir kap tutan oturan bir adamı betimleyen kabartma ve figürün başının hemen yanında yer alan Luvi hiyeroglifli yazıtta “Büyük Kral, Hartapu" yazmaktadır. Karadağ ve Burunkaya'daki diğer iki Hitit anıtında bahsedilen Hartapu, muhtemelen Hitit İmparatorluğu’nun çöküşünden sonra bu tür geleneksel unvanlar alan yerel yöneticilerden birinin adıydı. Yazıt stili nedeniyle erken döneme tarihlenebilecek gibi görünen anıtın, kral kabartması nedeniyle MÖ 8. yüzyıl veya çok daha geç dönemlere tarihlenebileceğini düşünülmektedir.  

REFERANS: Hawkins, J. D. "The Inscriptions of the Kızıldağ and the Karadağ in the Light of the Yalburt Inscription" in FsAlp, Ankara: TTK, 1992: 259-75. Hawkins, J. D. Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions, Vol 1, Berlin: Walter de Gruyter, 2000: 429-42 and plts. 236-39, 242. 

KAYNAK: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.17.06.sld.06 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/10946/rec/1 

Görsel: Hatice Gonnet-Bağana Eflatunpınar’da araştırma yaparken / Hatice Gonnet-Bağana while doing research at Eflatunpınar 

Beyşehir ilçesinin yaklaşık 22 km kuzeyinde yer alan Eflatunpınar Anıtı, MÖ 13. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenmektedir. Yakındaki bir kaynaktan gelen sularla beslenen kabaca 34x30 m.’lik dikdörtgen bir gölet olarak oluşturulmuştur. En göze çarpan özelliği, göletin kuzey kenarında duran büyük taş bloklarla inşa edilmiş yüksek kabartmalı duvardır ve ilginç bir şekilde alanda herhangi bir yazıt bulunmamıştır. Kabartma, göklerin üstte ve yerin altta olduğu, tanrıların ve ruhların gökleri arada tuttuğu kozmik bir sahne olarak yorumlanabilir. Anıtın ön cephesi, tabandaki dağ tanrıları da dahil olmak üzere yaklaşık 7 m. uzunluğunda ve 7 m. yüksekliğindedir. Fırtına Tanrısı ve her birinin üzerinde büyük kanatlı güneş diskleri olan Güneş Tanrıçası sahnenin merkezinde yer alır. Çevrelerinde, tanrıların üzerindeki iki kanatlı güneş diskini destekleyen on ruh veya antropomorfik yaratık vardır. Eflatunpınar anıtı, İmparatorluk dönemi Hitit sanatında insan formlarının cepheden betimlendiği az sayıdaki örnekten biridir. 

REFERANS: Bachmann, M. and S. Özenir (2004). "Das Quellenheiligtum von Eflatun Pınar," Archäologischer Anzeiger, pp. 85-122; Bittel, Kurt (1976-1980). “Iflatun Pinar,” RlA 5, 33-36; Börker-Klähn, J., L. Meitner, and K. Peckeruhn (1987). "Neues zu Iflatun-Pınar," ArOr 55, pp. 176-79. Börker-Klähn, J. (1993). "Noch einmal Iflatun Pınar". In Aspects of Art and Iconography: Anatolia and Its Neighbors (FsN.Özgüç). Ankara: TTK; Neve, Peter (2001). "Einige Gedanken zu dem Stierreliefblock von Eflatunpınar," FsHaas, pp. 291-93; Özenir, S. (2002). "Eflatunpınar Hitit Kutsal Anıt-Havuzu 1998 Yılı Çalışmaları", Akten des IV. Internationalen Kongresses für Hethitologie, Würzburg 4-8 Oktober 1999, StBoT 45, Wiesbaden: Harrassowitz, pp. 532-40. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.: GNT.07.25.phg.12 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/10912/rec/11 

Görsel: Kabartma D: Kral (PUGNUS-mili) Fırtına Tanrısı'na sunu ve kurban sunarken / Relief D: King (PUGNUS-mili) offering libation and an animal to the Storm God. 

Kral (PUGNUS-mili), Sulumeli Kralı, tanrılara adak sunuyor. Bu kireç taşı kabartma, Aslan Kapısı'nın bir parçasıdır. Bazı bilim insanlarına göre MÖ 9. yüzyıla tarihlenmesine rağmen, daha önceki bir tarihe de işaret edebilir. Kabartma, Ankara'daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde, envanter numarası 12253 ile sergilenmektedir.  

Referans: Fernando López Pardo, Nergal y la Deidad del Friso del «Banquete Infernal» de Pozo Moro Nergal and the Double Deity on the Frieze of the Underworld Feast from Pozo Moro, Archivo Español de Arqueología 2009, 82, pp. 31-68. 

Kaynak: Hatice Gonnet-Bağana Hittite Collection; Env. No.:  GNT.S17.13.phg.03; GNT.S17.13.phg.04 

https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/GHC/id/1532/rec/300